Izvor:Foto: Vikipedija
OD ALASA DO OFICIRA: Svestranost beogradskog naučnika
29.10.2025.
14:59
MIHAILO Petrović Alas je bio ugledan gospodin i svestrana ličnost starog Beograda. Prvo je zavoleo ribarstvo i daleka putovanja, otud nadimak "alas", a onda je započeo naučne, odnosno istraživačke vode u matematici. U geometriji je doprineo najviše svojim radom.
Mihailo Petrović Alas bio je srpski matematičar, univerzitetski profesor, akademik i alas. Svi detalji o životu i delu srpskog naučnika i pisca čuvaju se u Udruženju za kulturu, umetnost i međunarodnu saradnju "Adligat", Fondaciji "Mihailo Petrović Alas" i Arhivi Matematičkog instituta SANU.
Rođen je u 6. maja 1868. godine u Beogradu, u blizini Saborne crkve, a preminuo je 8. juna 1943. godine takođe u Beogradu u dom na Kosančićevom vencu. Sahranjen je na Novom groblju.
Deveta beogradska gimnazija je dobila ime po njemu, kao i centralnobeogradska Osnovna škola "Mihailo Petrović Alas".
Učestvovao je u donošenju prvog zakona o ribolovu
Ribolov je još od mladalačkih dana bio njegova velika ljubav. Godine 1882. postao je ribarski šegrt, 1888. ribarski kalfa, a 1895. položio je ispit za ribarskog majstora. Bio je jedna od najpopularnijih ličnosti starog Beograda, poznat kao Mika Alas. Oborio je rekord kada je 1912. godine ulovio soma od 120 kilograma.
Učestvovao je donošenju prvog "Zakona o slatkovodnom ribolovu" na jezerima i rekama Srbije 1898. godine.
BloombergAdria.com
Izveo preko 1000 muzičkih kompozicija
Svirao je violinu i bio je osnivač muzičkog društva "Suz". Izvodio je preko 1000 različitih kompozicija, mahom iz oblasti narodne muzike. On je u jesen 1940. godine, na molbu uprave Beogradskog radija, sa drugim članovima "Suza", 15 do 20 svirao melodije u studiju, gde su prenošene na gramofonske ploče. Sve ploče su uništene tokom bombardovanja Beograda u Drugom svetskom ratu.
Razvio šifre za vojsku
Retko ko zna da je Mihailo Petrović Alas bio i vojnik. Učestvovao je kao oficir u oba Balkanska rata i Prvom svetskom ratu. Smislio je i razvio šifre za vojsku.
Autor preko 250 naučnih radova
Doktorirao je na Sorboni i autor je preko 250 naučnih radova. Kao profesor Beogradskog univerziteta bio je mentor brojnih disertacija. Postao je član Srpske kraljevske akademije 1897. godine.
NJegov pronalazački rad je bio raznovrstan, imao je 9 francuskih, 1 britanski i 1 nemački patent. NJima je zaštitio daljinar, višestepeni prenosnik, večiti kalendar, motor sa klipom naizmeničkog dejstva, napravu za obezbeđivanje plovnosti brodova posle oštećenja, uređaj za brzo određivanje elemenata vatre za gađanje aviona i uređaj za brzo izbacivanje projektila. Iza Petrovića je ostao još niz pronalazaka koje nije patentirao. Veruje se da je najznačajniji od njih hidrointegrator, koji je bio izložen u paviljonu Srbije na svetskoj izložbi u Parizu 1900. godine, gde je nagrađen bronzanom medaljom Svetske izložbe.
Pisao putopise, obišao daleka ostrva i mora
Bio je pasionirani svetski putnik koji je svoje utiske i doživljaje objavio u putopisima: "Kroz polarnu oblast" i "U carstvu gusara". Kao književnik se ogledao i u drugim žanrovima napisavši "Roman jegulje" i "Metafore i alegorije"
"Kroz polarnu oblast" delo Mihajla Petrovića Alasa je zapravo putopis duž norveških obala, pored Medveđeg ostrva, duž obala Grenlanda, saznanja o polarnim tragedijama, o lovu u polarnoj oblasti, o lovu na kitove. U putopisu "U carstvu gusara" priča o rođenju jegulje – Sargaskom moru, Bermudima, Bahamskim ostrvima, Antili, Kanarskim ostrvim, priča o gusarima...
BloombergAdria.com