Kako je Beograd od orijentalne varoši postao evropski grad

Jevrem Obrenović (1790–1856) bio je mlađi brat kneza Miloša Obrenovića i jedan od značajnijih političkih i kulturnih aktera u Srbiji prve polovine 19. veka.

Rođen je u Gornjoj Dobrinji, a kao član porodice Obrenović imao je važnu ulogu u periodu nakon Prvog i Drugog srpskog ustanka. Za razliku od svog brata Miloša, koji je bio izrazito autoritativan vladar, Jevrem se isticao obrazovanjem, otvorenošću prema evropskim idejama i interesovanjem za kulturu, prosvetu i urbani razvoj. Obavljao je više državnih funkcija, a najznačajnija među njima bila je uprava nad Beogradom.

BloombergAdria.com

Jevrem Obrenović je od 1816. do 1831. godine bio upravitelj Beograda, u vreme kada se grad nalazio u procesu prelaska iz orijentalne varoši u moderno evropsko središte. NJegova uloga u tom procesu bila je izuzetno značajna. Kao upravitelj, zalagao se za uređenje grada po uzoru na evropske prestonice, što je predstavljalo veliki iskorak u odnosu na dotadašnji izgled Beograda. Posebnu pažnju posvećivao je urbanizmu, higijeni i organizaciji gradskog života.

Jedan od najvažnijih doprinosa Jevrema Obrenovića Beogradu bila je izgradnja njegove rezidencije – Jevremove kuće, koja se nalazila na mestu današnjeg Studentskog parka. Oko ove rezidencije formiran je prostor koji je postao kulturno i društveno središte grada. Jevrem je u Beograd doveo strane stručnjake, lekare i učitelje, čime je direktno uticao na razvoj obrazovanja i zdravstva. U njegovo vreme otvorene su prve škole, apoteka i bolnica, što je imalo dugoročan značaj za razvoj grada.

BloombergAdria.com

Pored infrastrukturnog razvoja, Jevrem Obrenović je imao važnu ulogu i u kulturnom životu Beograda. NJegov dvor bio je mesto okupljanja obrazovanih ljudi, umetnika i intelektualaca. Podsticao je učenje stranih jezika, širenje književnosti i prihvatanje evropskih kulturnih vrednosti. Na taj način Beograd je počeo da se oblikuje ne samo kao administrativni, već i kao kulturni centar Srbije.

BloombergAdria.com

Zahvaljujući delovanju Jevrema Obrenovića, Beograd je u prvoj polovini 19. veka načinio važne korake ka modernizaciji. NJegov uticaj ogleda se u urbanom razvoju, unapređenju obrazovanja, zdravstva i kulture, kao i u promeni opšte slike grada. Iako često u senci svog brata Miloša, Jevrem Obrenović je ostavio dubok i trajan trag u istoriji Beograda kao jedan od njegovih prvih modernizatora.

BloombergAdria.com