"Profesorov" testament je - košarka

Studirao je medicinu i pravo na Univerzitetu u Beogradu, da bi se potom posvetio sportu i Fakultetu fizičke kulture (DIF) u Beogradu, gde je kasnije i predavao — zbog čega je ostao poznat po nadimku Profesor.

Kao igrač, nastupao je za nekoliko beogradskih klubova — OKK Beograd, Crvenu zvezdu i Partizan, a profesionalnu igračku karijeru završio je u 27. godini da bi prešao u trenerske vode.

BloombergAdria.com

Trenerski poduhvati i uspeh u reprezentaciji

Nikolić je najpre bio selektor reprezentacije Jugoslavije, dužnosti koje se prihvatio još 1951. godine. Tokom višedecenijske trenerske karijere na klupi reprezentacije ostvario je niz istorijskih rezultata: https://www.youtube.com/watch?v=AGA0E09LJoo

• Evropsko prvenstvo 1961. — srebrna medalja, prva za Jugoslaviju na velikim takmičenjima. 
• Svetsko prvenstvo 1978. — zlatna medalja u Manili. 
• Evropsko prvenstvo 1977. — zlatna medalja u Liježu. 
• Više medalja na evropskim i svetskim šampionatima, uključujući i medalje pre i posle svog prvog mandata. 

Ove titule su podigle jugoslovensku košarku na međunarodni nivo, postavivši temelje uzdanica koje su kasnije nastavile uspehe širom Evrope i sveta. 

Klupska karijera i internacionalni uspeh

Pored reprezentativne karijere, Nikolić je imao zapaženu klupsku karijeru:

• OKK Beograd — osvojio prvenstvo Jugoslavije 1963. godine. 
• Ignis Varese (Italija) — tri puta prvak Evrope i višestruki šampion Italije tokom kasnih 1960-ih i ranih 1970-ih. 
• Bio je trener i savetnik u klubovima širom Italije i Jugoslavije kao što su Padova, Crvena zvezda, Virtus i drugi. 

Ukupno je ostvario impresivan skor klubskih utakmica — 357 pobeda i 200 poraza. 

Uloga pedagoga i „škola košarke“

Nikolić je bio više od trenera — bio je pedagog i edukator trenera. Mnogi od najpoznatijih evropskih i jugoslovenskih stručnjaka učili su pod njegovim uticajem:

BloombergAdria.com

Maljković je o njemu rekao: „Košarka je njegov testament“, dok drugi ističu da svuda gde se okrenu u evropskoj košarci, vide tragove njegovog rada i ideja. 

Nikolić je 1998. godine uvršten u Naismith Basketball Hall of Fame — jedan je od retkih trenera van SAD sa ovim priznanjem, a kasnije je postao član i FIBA Kuće slavnih. 

Uticaj na Beograd i beogradsku košarku

Beograd kao centar košarke

Beograd je bio srce Nikolićeve profesionalne i pedagoške delatnosti:

• U Beogradu je završio školovanje i postao ključna figura u posleratnom razvoju sporta. 
• Tu je predavao na fakultetu i oblikovao buduće generacije trenera. 
• Reprezentacija Jugoslavije pod njegovim vođstvom osvojila je prve značajne medalje — uključujući i evropsko srebro 1961. godine u Beogradu, događaj koji je smatrao prekretnicom u istoriji jugoslovenske košarke. 

Nasleđe u gradskim simbolima

Po Nikoliću se u Beogradu zove Hala „Aleksandar Nikolić“ — centralna dvorana u kojoj su mnoge generacije razvijale ljubav prema košarci i gde su prvi koraci mnogih igrača i trenera počeli. 

BloombergAdria.com

Na stogodišnjicu njegovog rođenja u dvorani je otkrivena i bista u njegovu čast, simbol sećanja i trajnog uticaja na gradski i regionalni sportski život. 

Beograd je, kroz njegov rad i nasleđe, postao simbol mesta gde se tradicionalna jugoslovenska škola košarke rodila, razvijala i nastavila da utiče na svet — kroz igrače, trenere i kulturni značaj sporta.  https://www.youtube.com/watch?v=nUsobLxpueE

Dino Menegin ga je nazvao „jednim od najvećih trenera svih vremena“ zbog profesionalizma koji je usadio igračima i trenerima. 

Etore Mesina ga je opisao kao „legendarnog maestra“, naglašavajući njegov uticaj i poštovanje u internacionalnoj košarci. 

Božidar Maljković ističe da je košarka njegov testament, ukazujući na trajnu vrednost njegovog pristupa. 

Aleksandar Nikolić ostaje figura od neprocenjivog značaja — ne samo za istoriju jugoslovenske i srpske košarke, već i za Beograd kao centar gde se sport i znanje susreću. NJegova karijera, rezultati i naslednici doprineli su tome da se ime Profesora izgovara uz poštovanje i ponos širom košarkaškog sveta. 

BloombergAdria.com