SRBIN NA RUSKOM DVORU: Grad u imperiji posvetio Svetom Savi

Hercegovac iz Jasenika kod Gacka je rođen 1669. godina u kneževskog porodici. Visoko obrazovanje, ali i znanje o pomorstvu i trgovini je stekao u Dubrovniku. Moć na red dolazi kad odlazi u Carigrad, pa uplovljava u špijunske i diplomatske vode, koje su tada išle ruku pod ruku.

Postao je blizak sa ruskim političarima koji su boravili u Carigradu. Navodno je doprineo sklapanju rusko-turskog mira 1700. godine što mu je i otvorilo vrata dvora cara Petra Velikog.

Nekoliko godina kasnije, postao je jedan od najmoćnijih ljudi Ruskog carstva.

Špijun u službi krune

Grof Ilirski, kako se ponekad nazivao i potpisivao, dobio je čak i posede u današnjoj Ukrajini 1708. godine, ali i dvorac u Moskvi. Nastavio je da se bavi trgovinom, a od cara je dobio pravo slobodne trgovine na neograničeno vreme.

Moć grofa se širila i van granica trgovine, a kažu da je bio i osnivač ruske obaveštajne službe. Između 1716. i 1722. bio je predstavnik Rusije u Vatikanu gde je pripremao konkordat između pravoslavne Moskve i katoličkog centra.

Oženio je italijansku plemkinju sa kojom je imao tri ćerke koje su, nažalost, u ranom detinjstvu preminule. Od carice Katarine, nakon smrti Petra Velikog, dobio je titulu grofa, a postao je i izaslanik u Kini. NJegovim posredstvom je nastala i prva pravoslavna crkva u Pekingu.

Bez zavičaja sreće nema

Kao najistaknutiji Srbin u emigraciji u Rusiji, pomagao je potlačene Srbe na Balkanu. Skretao je pažnju cara Petra na položaj svog naroda i koliki bi uticaj mogao biti na Balkanu.

Za Srbe je otvorio duhovna vrata crkava i manastira širom Rusije, a postao je i veza između Južnih Slovena i ruske carevine. Pomagao je manastire širom Balkana, pa je postao darodavac manastira Žitomislić, Tvrdoš i Savina.

Na granici sa Kinom osnovao je grad Kjahta gde je podignuta crkva Svetog Save. Grad je postao jedan od najvažnijih trgovačkih centara u centralnoj Aziji.

Troickosavsk

Novo naselje dobilo je ime po Svetom Savi Srpskom - po crkvi koja se nalazi u samom centru naselja.

Danas grad nosi ime Kjahta, a bio je jedan od najvažnijih trgovačkih centara u odnosima između Rusije i Kine.