KO JE UPUCANI PREMIJER? Kritikovao Ukrajinu, uzor mu Orban
15.05.2024.
16:04
SLOVAČKI premijer Robert Fico ranjen je kada je na njega pucano u gradu Handlova, udaljenom 150 kilometara od Bratislave, javljaju slovački mediji.
Na fotografiji koja se pojavila na društvenim mrežama vidi se kako Fico leži na zemlji, dok su oko njega pripadnici obezbeđenja.
Policija je uhvatila atentatora i pritvorila, a potom je ograđeno područje gde se desio atentat.
Fico je hospitalizovan, a helikopter je sleteo u Bansku Bistricu, gde bi trebalo da bude operisan u bolnici Ruzvelt.
Premijer je pogođen u telo (stomak) i ruku.
Narednih par sati biće ključno za njegov oporavak.
Pucnjava se dogodila ispred Doma kulture, gde se prethodno održavala sednica Vlade, a nakon što je Fico izašao i prišao okupljenima da ih pozdravi.
Kako prenosi Denika N, čula su se četiri pucnja od kojih je jedan pogodio Fica.
Kao dete iz radničke porodice, diplomirao je pravo na Univerzitetu Komenius u Bratislavi 1986. godine, a doktorirao šest godina posle. Od diplomiranja do 1995. je radio na pravnom institutu pri ministarstvu pravde Slovačke. Od 1994. do 2000. je radio kao zastupnik Slovačke pred Evropskom komisijom za ljudska prava i Evropskim sudom za ljudska prava.
Fico je postao član Komunističke partije Slovačke 1987. godine koja je sa sestrinskom Komunističkom partijom Čehoslovačke imala povlašćen položaj u političkom sistemu Čehoslovačke. Za poslanika je izabran 1992. kao kandidat Stranke demokratske levice koja je nastala u novembru 1989. preimenovanjem dotadašnje Komunističke partije.
Do 2006. je bio poslanik u Narodnoj radi Slovačke Republike.
Nakon spora sa sopstvenom strankom u decembru 1999. je napušta i osniva novu stranku SMER. S početka je prezentovana kao stranka centra međutim ubrzo je preuzela poziciju levičarske stranke nakon raspada Ficove prethodne stranke SDL. U periodu do 2002. stranka se predstavljala kao alternativa i trenutnoj vlasti i opoziciji pod parolom „treći put“. Stranka se predstavljala kao slovački pandan britanskim laburistima ili nemačkom SDP. Fico je tada izjavio „Nije važno da li je mačka bela ili crna, važno je da li lovi miševe“.
Robert Fico je 2004. godine predstavio ideju ujedinjenja levičarskih stranaka. Tri stranke (Socijaldemokratska alternativa, Stranka demokratske levice i Slovačka socijaldemokratska stranka) su prihvatile činjenicu da nemaju mogućnost za samostalni prelazak cenzusa te su prihvatile poziv Fica za ujedinjenje sa SMER-om.
Ficova stranka je tada promenila naziv u SMER-socijalna demokratija. Ujedinjenje nije bilo od velikog uticaja na broj glasača koliko na utvrđivanje kao vodeće socijaldemokratske stranke kao i međunarodno priznanje i povratak u Stranku evropskih socijalista nakon suspenzije zbog saradnje sa Slovačkom narodnom strankom Jana Slote koja se smatra za stranku ekstremne desnice.
Ficova stranka je odnela pobedu osvojivši najviše glasova na izborima 2006. Skupštinsku većinu i vladu su formirali sa Narodnom strankom - Pokretom za demokratsku Slovačku Vladimira Mečjara i kontroverznom Slovačkom narodnom strankom Jana Slote. Mečijar i Slota su vodili koaliciju između 1994. i 1998. kada su pregovori Slovačke sa EU i NATO bili zaustavljeni, međutim u to vreme je Fico kritikovao njihov rad iz opozicije. Iako je Stranka evropskih socijalista blokirala članstvo SMER-a nakon osnivanja ove koalicije, u februaru 2008. SMER je povratio punopravno članstvo.
Robert Fico je izbaran za predsednika vlade 4. jula 2006. Kao premijer na unutrašnjem planu se založio za preispitivanje svih odluka prethodne vlade, promenu poreskog sistema i renacionalizaciju međutim zbog plana za uvođenje evra u 2009. neke od ovih ideja su morale biti odbačene. Na spoljašnjem planu Fico se protivi postavljanju američkog raketnog štita u Češkoj i Poljskoj kao i priznavanju Kosova koje je uporedio sa Sudetima nakon čega je u parlamentu dobio podršku svih stranaka osim Mađarske koalicije.
Fico je u protekle četiri godine zauzeo radikalnije pozicije koje uključuju napade na zapadne saveznike, obećanja da će zaustaviti vojnu podršku Kijevu, kritikovao je sankcije Rusiji i pretio da će uložiti veto na svaku buduću pozivnicu za NATO-a za Ukrajinu.
Fico, za koga analitičari navode da mu je inspiracija mađarski premijer Viktor Orban, u svojim govorima je navodio da su mu slovački interesi u srcu i da želi da se rat završi te zbog toga bi i obustavio pomoć Ukrajini.
Dana 15. maja 2024. godine, dok je bio na skupu u mestu Handlova, Fico je ustreljen u stomak i ruku od strane nepoznatog napadača iz mase okupljenih ljudi, nakon čega je hitno prevezen u bolnicu u Bratislavi u teškom stanju.