KO JE NOVI ŠEF NATO? Nema decu, protestant, ima "debeo" CV

Jedan od generalnih sekretara NATO-a sa najdužim stažom, Jens Stoltenberg, predaje danas dužnost bivšem holandskom premijeru Marku Ruteu, u trenutku kada se alijansa suočava sa nekim od najvećih izazova u svojoj istoriji.

Stoltenberg, 13. generalni sekretar NATO-a, preuzeo je dužnost 2014. godine, a dužinu njegovog mandata nadmašio je samo holandski diplomata Jozef Luns, koji je proveo 13 godina na čelu NATO-a.

Vojni komitet NATO-a se juče zvanično pozdravio sa Stoltenbergom, a zamenik predsednika Vojnog komiteta general-potpukovnik Endru M. Roling pohvalio je njegovo "demokratsko vođstvo i duh snage i jedinstva koji je uneo u savezničke države".

BloombergAdria.com

U svom govoru, Stoltenberg se zahvalio za "trud i saradnju u proteklih 10 godina" i naglasio da je "NATO sada veći, jači i spremniji nego ikada da se suoči sa bilo kojim izazovom", kao i da "otpornost i snaga NATO-a ne zavise od pojedinaca već od kolektiva".

Sukob sa Orbanom

Dolazak Holanđanina Marka Rutea na čelo NATO praćen je sukobom sa premijerom Mađarske, Viktorom Orbanom (za odluku o imenovanju generalnog sekretara alijanse potrebna je jednoglasna odluka svih zemalja članica). Mađarska je na kraju odustala od protivljenja i dala zeleno svetlo holandskom premijeru i njegovoj kandidaturi za generalnog sekretara, nakon što su se odlazeći holandski premijer i njegov mađarski sastali na marginama sastanka lidera EU u Briselu.

Kako bi podržala Rutea, Mađarska je imala svoje zahteve, među kojima je garancija da Mađarska neće morati da obezbedi finansiranje Ukrajine niti da šalje svoje vojnike u ratom razorenu zemlju. Uslov koji je prošle nedelje Stoltenberg ispunio, pisao je Rojters.

BloombergAdria.com

Orban i Rute su se u prošlosti sukobljavali nekoliko puta, a Holanđanin je imao primedbe na račun Mađara - zbog njegovih stavova o homoseksualnosti i reformi mađarskog pravosuđa.

Ko je Mark Rute - biografija

Mark Rute je holandski političar rođen 1967. godine. Od 14. oktobra 2010. je premijer Holandije, a do 2023. bio je lider Narodne partije za slobodu i demokratiju (VVD).

Neoženjen je i član Holandske protestantske crkve. Kao premijer, Rute je i dalje predavao društvene nauke četvrtkom ujutru na koledžu Johan de Vit, srednjoj školi u Hagu. Poznato je da je Rute veliki obožavalac pisanja Roberta Karoa, posebno njegove knjige o Robertu Mozesu iz 1974. godine.

Završio je umetničku gimnaziju u Hagu, a iako je njegova prvobitna ambicija bila da postane koncertni pijanista, umesto toga se odlučio na studije istorije na Univerzitetu u Lajdenu , gde je magistrirao 1992.

Istovremeno je imao visoku poziciju u odboru Omladinske organizacije Sloboda i demokratija, omladinske organizacije VVD, čiji je predsednik bio od 1988. do 1991. 

BloombergAdria.com

Radio je u nekoliko internacionalnih kompanija gde je uglavnom obavljao funkciju menadžera ljudskih resursa.

Obavljao je funkcije državnog sekretara u Ministarstvu za rad i socijalnu politiku od 22. jula 2002. do 17. juna 2004. godine i državnog sekretara u Ministarstvu obrazovanja, kulture i nauke od 17. juna 2004. do 27. juna 2006. godine u prvom i drugom kabinetu premijera Jan Petera Balkenende. U junu 2006. godine podneo je ostavku na mesto državnog sekretara i postao vođa svoje partije u skupštini.

Na parlamentarnim izborima 2006. godine bio je kandidat svoje partije (Narodna partija za slobodu i demokratiju - VVD) za premijera. Kandidat je bio i na izborima 2010. godine posle kojih njegova partija postaje najjača u parlamentu. Izabran je za mandatara 8. oktobra 2010. godine. Rute je prvi liberalni premijer Holandije još od 1918. godine.

BloombergAdria.com

Vlada Marka Rutea je bila manjinska i vladala je uz podršku Partije slobode Herta Vildersa. Ova partija se obično ne klasifikuje kao neonacistička zbog pozitivnih stavova o Izraelu ali su ostale stavke njene politike bliske toj ideologiji. Vilders je poznat po netolerantnim izjavama da "mrzi islam", da bi muslimani koji žele da ostanu u Holandiji morali da se odreknu većeg dela Kurana, te da bi Muhamed u današnje vreme bio uhapšen kao terorista.

Javno je izneo stav da bi Kuran trebalo zabraniti kao fašističku knjigu kao što je zabranjen Majn kampf. Predložio je akcizu za nošenje tradicionalnih muslimanskih marama u iznosu od 1500 evra godišnje. Zastupa ideju o zabrani imigracije u Holandiju muslimanima kao i plaćanja onima koji su već naseljeni u Holandiji da odatle odu. 

U kampanji se služio zastrašivanjem da će, ukoliko njegovi stavovi o islamu ne budu prihvaćeni, Evropa i Holandija ubrzo postati "Eurabija i Holandabija".

(Nportal/Euronews Srbija)