Istorija ispisana kulturom
Beograd nije samo geografska tačka — on je istorijski slojevit. Još u doba Rimljana, grad je bio važno vojno i trgovačko središte, ali se tokom vekova izgradio i kao kulturna metropola. Turci su ga nazivali "Dar al-DŽihad", a za Srbe je bio simbol otpora i prosvetiteljstva.
Od Vuka Karadžića, preko Ilije M. Kolarca, do savremenih festivala poput BEMUS-a i FEST-a — kultura u Beogradu nikada nije prestajala da živi.
Književnost i pozorište: Stubovi beogradske kulture
Još od prvih čitaonica i knjižara u 19. veku, Beograd je bio utočište književnosti. Srpska kraljevska akademija, Matica srpska (kasnije u Novom Sadu, ali rođena u Beogradu), kao i Narodna biblioteka Srbije, predstavljaju stubove pisane reči.
Pozorišta kao što su Narodno pozorište (osnovano 1868) i kasnije Atelje 212 i Bitef teatar, odgajala su generacije umetnika i publike. Danas, Beograd ima živu scenu, sa predstavama koje osvajaju festivale širom Evrope.
Foto: Shutterstock
Beograd – centar nauke, obrazovanja i ideja
Beogradski univerzitet, jedan od najstarijih i najprestižnijih u regionu, iznedrio je velikane srpske nauke poput Milutina Milankovića, Mihajla Pupina i Ive Andrića. Prve moderne škole i gimnazije nicale su u gradu već u 19. veku, a danas u Beogradu deluje više od 20 fakulteta, instituta i naučnih centara.
Život u Beogradu nekad i sad: kafane, običaji i duh ulice
Život beograđana kroz istoriju je bio sve — osim dosadan. Krajem 19. i početkom 20. veka, kafane kao što su “Znak pitanja”, “Stara Srbija” i “Ruski car” bile su centri društvenog života, gde se raspravljalo o politici, kulturi i fudbalu.
Foto: Profimedia
U doba socijalizma, život je bio sporiji, ali ispunjen – sa dečjim predstavama u pozorištu "Boško Buha", šetnjama po Kalemegdanu, letnjim bioskopima i prazničnim pijacama. Običaji poput slave, Bogojavljenja na Savi i večernjih druženja ispred zgrade, zadržali su se do danas u nekim delovima grada.
Tradicija koja živi
Iako se Beograd modernizuje i gradi u visinu, njegova kulturna i društvena suština ostaje. Od Skadarlije do Zemuna, od Terazija do Vračara — duh grada se prenosi sa kolena na koleno, kroz pesmu, navike i reč koju samo Beograđani razumeju.
Foto: N. Skenderija
Beograd je više od glavnog grada. On je muzej na otvorenom, biblioteka pod oblacima, scena bez zavese i učionica bez zidova. NJegova kulturna i socijalna istorija nije samo priča o prošlosti, već temelj za budućnost koju tek treba da ispišemo.
