Još jedna čuvena srpska pesma koja je redigovana iz ideoloških razloga. Tekst je izmenjen i ne liči na original, a pesmu u šali nazivaju i "neformalnom himnom železničkih (pružnih) radnika". Da, u pitanju je poznati narodni hit "Ide Mile lajkovačkom prugom".
Posle Tozovčevog Jeremije koji je služio "kraljev kadar - artiljerija", a ne "stari kadar" ili himne festivala u Guči "Sa ovčara i Kablara" koja peva o srpskom kralju Milanu ili himne tragične srpske epopeje Prvog svetskog rata "Tamo daleko" koja peva o srpskom selu "kraj Dunava", a ne o Srbiji " daleko od mora" ili pesme "Po šumama i gorama" koja je zapravo pesma ruske Bele armije koja se borila protiv sovjetiskih boljševika, došao je red i na Mileta sa lajkovačke pruge.
Foto: N. Skenderija
Ali, ko je Mile i lajkovačka pruga u ovoj priči?
Pa prosto, pesma je nastala u Prvom svetskom ratu, a junak ove pesme Mile se borio za "kralja i otadžbinu", u jeku austro-ugarske ofanzive na Mačvu i Podrinje 1914. godine.
Pesma je spontano nastala među vojnicima i nema ime autora originalnog dela.
I tako je vrlo smislena pesma o Miletu, koji je sa ratnim drugovima oterao austrougarsku vojsku iz Srbije i vraćao se kući lajkovačkom prugom, postala je dosta blaža i besmislenija o Miletu kome tek tako "gori cigara" i koji poznaje svog druga.
Stihovi originalne pesme nastale nakon borbe posle Cerske bitke odražava određene istorijske momente:
Ide Mile Lajkovačkom prugom,
Ide Mile sa ranjenim drugom.
Ide Mile sija se cigara,
I on nosi ranjenog drugara
Ide Mile vraća se sa Cera,
Odsustvo mu dao čika Pera
Potpisao vojvoda mu Stepa,
Oj slobodo slatka si i lepa
Nemoj Mile da ostaviš druga,
Dugačka je Lajkovačka pruga.
Nema para da ostavim druga,
Nema sile da te izda Mile.
Majstor srpske narodne pesme, Predrag Živković Tozovac objavio je pesmu "Ide Mile Lakovačkom prugom" 1989. godine u istoimenom albumu, redigovanu i reinterpretiranu koja više sugeriše na železničku prugu i ljude koji njom idu.
Razliku možete da utvrdite i sami:
