Crkveni kalendar za januar 2025. godine.
Tucindan
U nedelju 5. januara se obeležavaju Oci, u narodu poznat kao Tucindan.
Toga dana se pravi pečenica za Božić. Nekada se pečenica tukla - ubijala krupicom soli, kasnije ušicama od sekire, pa se onda, ubijeno ili ošamućeno prase ili jagnje klalo i redilo. Zato je ovaj dan nazvan Tucindan.
Badnji dan
Badnji dan se obeležava 6. januara i to je poslednji dan božićnog posta.
Badnji dan i Božić su nerazdvojni, ne samo zato što dolaze jedan posle drugog, već i zato što se dopunjavaju shvatanjima i običajima koje narod vezuje za njih.
Pročitajte još
Foto: SPC
Božić
Srpska pravoslavna crkva i njeni vernici 7. januara obeležavaju najradosniji praznik - Božić, praznik kojim se proslavlja rođenje Isusa Hrista.
Na Božić hrišćani idu na bogosluženja. Pravoslavni idu na jutrenje i Liturgiju, pričešćuju se, a zatim dolaze kući, gde je spremljena bogata trpeza. Tog dana praznuju u svom domu sa polaznikom (izabranim gostom - uobičajeno je da je to muško kršteno dete).
Foto: Profimedia
Sabor Presvete Bogorodice
Sabor Presvete Bogorodice je pravoslavni praznik, koji se slavi drugog dana Božića. Posvećen je Presvetoj Bogorodici koja je rodila Isusa Hrista i zbog toga se i praznuje drugi dan po rođenju Hristovom.
Sveti Stefan
Sveti Stefan je bio prvi od sedam đakona, koje su sveti apostoli rukopoložili i postavili na službu oko pomaganja siromašnih u Jerusalimu. Zato je nazvan arhiđakonom. Bio je Jevrejin koji je živeo u grčkim oblastima Rimskog carstva.
Pravoslavna crkva, drugog dana po Božiću, 9. januara, molitveno se seća Svetog prvomučenika — arhiđakona Stefana.
Sveti Vasilije Veliki
Poznat kao Vasilije iz Cezareje, bio je uticajni teolog i episkop Cezareje (Kesarije) u Kapadokiji. Smatra se osnivačem opštežiteljne monaške tradicije u istočnom hrišćanstvu.
Ubrzo nakon smrti proglašen je za svetitelja: pravoslavna crkva ga slavi 14. januara, a rimokatolička 2. januara. Vasilije Veliki, njegov brat Grigorije Niski i prijatelj Grigorije Bogoslov se nazivaju kapadokijskim crkvenim ocima. NJihova majka se slavi kao Sveta Emilija.
Foto: SPC
Krstovdan
Krstovdan, praznik uoči Bogojavljenja, koji se slavi kao uspomena na prve Hrišćane i kada se strogo posti.
Po predanju, 18. januara ukrštaju se vetrovi. Srpska Pravoslavna Crkva slavi Krstovdan, kao uspomenu na prve hrišćane koji su primili veru na samom početku hrišćanske propovedi.
Bogojavljenje
Vernici 19. januara obeležavaju Bogojavljenje. Kod Srba se od davnina Bogojavljanje slavi veoma živopisno. Veruje se da se na taj dan, u ponoć, otvaraju nebesa i da se tada svaka želja može ispuniti.
Bogojavljanjem se završava božićno svetkovanje, pa su u nekim krajevima Srbije, do ovog dana išle povorke koledera ili korinđaša, kao i vertepaša i vodičara. U narodu se ovaj dan zove još i Vodice ili Vodokršće upravo po imenu povorke. Na ovaj dan se osvećuje voda za koju se veruje da je lekovita i čudotvorna i naziva se Bogojavljanska voda.
Foto: Profimedia
Sveti Jovan
Sveti Jovan Krstitelj slavi se 20. januara po gregorijanskom kalendaru (7. januara po julijanskom kalendaru).
Sveti Jovan je jedna od najzastupljenijih slava u Srbiji – po broju svečara, nalazi se na četvrtom mestu.
Sveti Sava
U crkveni kalendar Sveti Sava je ušao tek za Balkanskih ratova 1912-1913. Srpska pravoslavna crkva slavi Savu kao sveca 27. januara po gregorijanskom, odnosno 14. januara po julijanskom kalendaru.
Dan Svetog Save, Savindan, obeležava se kao školska slava u školama u Srbiji i Republici Srpskoj. Sveti Sava je prvi put ustanovljen za školsku slavu odlukom Sovjeta Knjažestva Srbskog 2. januara 1840. godine.
Foto: Vikipedija/Univerzitet u Beogradu - Pravoslavni bogoslovski fakultet
Časne verige Svetog apostola Petra
Časne verige Svetog apostola Petra se obeležavaju 29. januara. Po narodnom verovanju od Verižnica („Časnih Veriga“) nastaje blaže vreme, jer Bog usijanim verigama počinje da zagrejava zemlju. U mnogim mestima, Verige se smatraju za veliki praznik.
Sveti Atanasije Veliki
Srpska pravoslavna crkva 31. januara slavi Svetog Atanasija Velikog.
(Blic Žena)
BONUS VIDEO:
