Pančevo. – Nemački feldmaršal Aleksandar Ler, general-pukovnik „Luftvafe”, čovek koji je lično izdao naređenje Vazduhoplovnoj četvrtoj floti, da se 6. aprila 1941. godine, prvi put u istoriji bombarduju civilni ciljevi u glavnom gradu Jugoslavije. Tada je poginulo oko 6.000 Beograđana. Upamćen je po rečenici: „Gađajte im biblioteku, da im se seme zatre!” Takođe je manje poznato da je životno, pa i sudbinski bio vezan za ove prostore.

U zvaničnoj biografiji Austrijanca Aleksandra fon Lera, s nadimkom Saša, piše nekoliko zanimljivih podataka. Rođen je 20. maja 1885, i to u rumunskom delu Banata, u gradu Turnu Severin, od oca Nemca Fridriha. Sa majčine strane, Ruskinje Katarine Fajman, zapravo je bio pravoslavac, a srednju školu je učio i završio u Pančevu.

Tragom tog podatka naše istraživanje različite građe Istorijskog arhiva u Pančevu nije dalo odgovor na pitanje koju je školu Ler u „pančevačkom periodu” pohađao. NJegovog imena nema ni u fondu Mađarske državne muške građanske škole, niti u registrima ovdašnje Gimnazije. Stariji Pančevci jedino su mogli da nagađaju da je početkom 20. veka morao živeti u Donjoj, „nemačkoj” varoši, današnjem centru grada na Tamišu. Na kojoj adresi i sa kim je Ler tu živeo, kao i koliko dugo je bio Pančevac, niko ni od istorijske struke ovde nije pouzdano mogao da kaže.

Foto: Vikipedija

 

Bilo kako bilo, već sa 24. godine, Lera opet susrećemo na ovim prostorima kako uhodi srpske položaje koje bi u slučaju rata trebalo bombardovati iz vazduha. On je tada prepešačio Banat, dobro upoznao teren, pa tako i sačinio prve topografske karte koje su austrougarski piloti koristili tokom Prvog svetskog rata. Otuda i objašnjenje kako to da je Saša uz ruski, rumunski i mađarski jezik odlično vladao i srpskohrvatskim.

Po završetku Vojne akademije u Beču i takoreći odmah po izbijanju Velikog rata, eto Lera opet na ovoj geografskoj širini, u svom prvom borbenom letu u životu, koji je napravio 31. avgusta 1914. godine upravo nad Beogradom, a sa nepunih trideset leta, on već komanduje i austrougarskim bataljonom – opet i baš protiv Srbije.

Otuda mnogi istoričari tumače, oslanjajući se na proverljive istorijske podatke, da je Ler, baš kao i mnogi najviše rangirani nemački oficiri nosio bolne uspomene sa ovih terena, i u tome vide uzrok želje i naročitu motivaciju za osvetom i nečovečnim razaranjem Srbije u Drugom svetskom ratu.

Foto: Vikipedija

 

Tako da nema mesta ni relativizaciji – da li je Ler lično naredio uništavanje jugoslovenske prestonice. Naime, istorijske sveske “Srpsko nasleđe“ sadrže i podatak da nemački Savezni arhiv čuva originalni dokument – izdiktiranu i Lerovom rukom potpisanu „Zapoved za vođenje vazdušnog rata”, kojom je naredio bombarderima i lovcima Vazduhoplovne flote, 6. i 7. aprila razaranje Beograda velikim napadom. Kako navode istoričari, i sam naziv te operacije – „Strafgericht” (kazna) – jasno određuje prirodu namere, dok su prilikom bombardovanja nemački piloti imali zadatak da izbegavaju jedino uništavanje uređaja za snabdevanje i industriju, jer je trebalo zemlju prisvojiti za njihove vlastite svrhe. Opisujući samo bombardovanje Beograda, kojim je komandovao, Ler ističe da je jugoslovenski otpor bio umešan, veoma hrabar i da je ometao jedinstvenost napada, a da su jugoslovenski avijatičari bili vešto vođeni.

Komandant Jugoistoka nemačke vojske u Drugom svetskom ratu, možda i najveći balkanski zločinac nacističke nemačke Aleksandar Saša Ler, u ratnim danima general izuzetnog autoriteta i od najvećeg Hitlerovog poverenja, kako je počeo svoju vojničku karijeru, u Srbiji, tako je i život završio upravo u Beogradu. Osuđen za ratne zločine, streljan je 26. aprila 1947. godine, ni u jednom trenutku nepokazujući kajanje...

(Politika)

Za još vesti zapratite nas na našoj zvaničnoj Fejsbuk stranici - budimo "na ti".

Nova dimenzija novosti, vaš "Nportal.rs".