Najzad nailazi na teško ranjenog ratnika, po narodnoj pesmi, viteza Pavla Orlovića, i dok njega poji, koji, on joj besedi da su sva tri stradali u boju (tačnije umire u njenim rukama).

Čuveni srpski slikar Uroš Predić naslikao je "Kosovku devojku" 1919. godine.

Foto: D. Milovanović

 

 

Te godine Švajcarska je proslavljala značajnu godišnjicu svoje neutralnosti. Muzej u Cirihu tražio je tu Predićevu sliku kao prvi slikani motiv ratne bolničarke u svetskoj umetnosti. To je Švajcarce podsetilo na njihovu izgubljenu bitku sa Francuzima u mestu Marinjan 1550. godine, nakon čega su i odlučili da postanu neutralna država. Švajcarci su objasnili svetu kako su Srbi izgubili bitku na Kosovu, i kako su jedini narod u Evropi, pored njih, koji je na izgubljenoj bici izgradio svoj nacionalni identitet. Kosovka devojka je glavna ličnost u istoimenoj narodnoj pjesmi:

Ona je mlada devojka koja posle boja na Kosovu luta po bojnom polju, poji i vida rane ranjenim ratnicima, i traži verenika, kuma i devera, po narodnoj pesmi to su Toplica Milan, Miloš Obilić i Kosančić Ivan. Najzad nailazi na teško ranjenog ratnika, po narodnoj pjesmi, viteza Pavla Orlovića, i dok njega poji, koji, on joj besedi da su sva tri stradali u boju (tačnije umire u njenim rukama).

Foto: Jutjub printskrin/srpskazvezda1989

 

 

Pavle Orlović je junak Kosovskog ciklusa epskih narodnih pesama. U istorijskim izvorima o njemu nema podataka, osim saznanja da je bio naveden u Gerasimovom letopisu iz 1389. godine, i to kao zapovednik jednog dela vojske. Prema narodnoj pesmi "Kosovka devojka", on je preminuo nakon Kosovskog boja 1389. godine, od rana zadobijenih u njemu. Uroš Predić ga je predstavio na svojoj slici Kosovka devojka iz 1919. godine, a Paja Jovanović je na svojoj monumentalnoj kompoziciji "Proglašenje Dušanovog zakonika" iz 1900. godine naslikao njegovog navodnog pretka, Grgura Orlovića.

Orlovići su srpska plemićka porodica iz srednjovjekovne Srbije. U istočnoj Hercegovini do sredine 16. veka postojalo je pleme Orlovića u blizini Gacka sa sedištem u selu Čarađe, a za koje se veruje da su naslednici srednjovekovnih Orlovića. Danas ima onih koji se smatraju direktnim potomcima legendarnog Pavla Orlovića - Samardžići, Martinovići, Komnenovići, Osmanagići, Jolovići, Tesle i drugi.

Foto: Jutjub printskrin/83Predrag

 

 

Jovan Erdeljanović u knjizi "Stara Crna Gora" piše o Orlovićima u Bajicama: "Po starom bratstvu Orlovićima zovu se sad: mesto Orlovići, Orlovića Kuća, Orlovića Baština, Orlovića Dolina i Orlovića Lazina. Za njih se zna samo da su se odavno odselili, opet možda sa Čarnojevićem. Ako se možda jedan deo njih odselio sa Čarnojevićem, ostali su nesumnjivo otišli u Boku. Tamo ima sad u Lastvi Orlovića, za koje čitamo kod Nakićenovića, da su sa Cetinja ima 300 godina, a slave Martin-dan (sv. Stevana Dečanskog).

Čuveni istoričar s početka 20. veka, Risto Kovijanić, pronašao je u kotorskim arhivima nekoliko lica iz predanja Martinovića i ostalih iz roda Orlovića i dokazao da je njihovo predanje tačno do Nenoja Ivanovića (živio oko 1420. godine) koji bi mogao biti ili sin Pavla Orlovića, koji bi možda bio imenovan kao Pavle Ivanović po bratstvu Ivanovići koje se tad formira na Cetinju ili možda Pavle Vuković po ocu ili nekako drugačije u istorijskim dokumentima ili sin nekog njegovog brata ili rođaka (Ivana Orlovića).

Kovijanić pominje Todora Nenojeva Ivanovića zabeleženog u kotorskim arhivima 1440. kako se zadužuje da bi kupio pancir. U Bajicama postoji Nenojev granični kamen i Nenojev krst, koji se pominje u povelji Crnojevića iz 1489-te kao granica između sela Bjeloši i Bajice. Očigledno je da je Nenoje bio predvodnik svoje grupe doseljenika, tako da se doseljavanje Orlovića u Bajice može vremenski odrediti, verovatno između 1371. godine i 1439. godine.

Pesma Kosovka devojka, zajedno sa pesmom Smrt majke Jugovića, računa se u najlepše kosovske pesme i dobila je, kao alegorija za brigu, pomoć i ljubav prema bližima, veliku popularnost u srpskom narodu.

BONUS VIDEO: