ZANIMLJIVI NAZIVI BG OPŠTINA: Ko je Čukara, a gde je "bara"?

Nazivi opština u Beogradu izvedeni su iz imena istorijskih ličnosti i događaja, ali često i iz legendi. I dok mnogi stanovnici prestonice uopšte nisu upoznati s poreklom imena opštine u kojoj žive, neretki su se sigurno zapitali zašto je njihov kraj dobio baš to ime.

Na teritoriji Beograda nalazi se 17 opština, deset gradskih i sedam prigradskih.

Stari grad

Opština nazvana po tome što predstavlja istorijsko mesto i ulogu starog gradskog središta, iz koga se srpska prestonica kasnije razvijala.

Foto: D. Milovanović

Savski venac

Dobio je naziv prema položaju, jer je opština poput venca smeštena uz obalu reke Save.

Palilula

Ovaj naziv pominje se prvi put početkom 19. Veka, i to kao „selo smešteno na četvrt sata“ od grada opasanog šancem. Ime ove opštine nastalo je tako što je u varoši, u vreme turske vladavine, bilo zabranjeno pušenje zbog opasnosti od požara. Građani koji su želeli da zapale lulu, morali su da idu van gradskih zidina, a upravo jedno od tih mesta je i današnja Palilula. Postoji verovanje da je na ovom mestu bila oznaka sa nacrtanom lulom koja je ukazivala da je tu slobodno pušenje, i otuda potiče sam naziv opštine. Ipak, drugi izvori objašnjavaju da je naziv imena potekao zbog toga što je tu bio razvijen grnčarski zanat, a grnčarija se pekla u pećima koje su se zbog specifičnog oblika dimnjaka nazivale „lule“.

Sledeće dve opštine ime su dobile po kafanama:

Čukarica

Nazvana po mehani Stojka Čukare, koja se nalazila u blizini Topčiderske reke.

Foto: A. Stanković

Novi Beograd

Po kafani otvorenoj 1924. godine u Ulici Tošin bunar, a od 1939. godine u Zemunu je izlazio i nedeljnik „Novi Beograd“.

Neki nazivi opština vode poreklo od istorijskih ličnosti i događaja u kojima su učestvovali:

Voždovac

Označava mesto s kojeg je vožd Karađorđe poveo svoje ustanike i 1806. godine prvi put oslobodio grad od Turaka. U spomen na taj događaj kraj je nazvan Voždovo predgrađe, a kasnije je dobio današnji naziv.

Vračar

Najstarija priča o poreklu ovog imena potiče još iz 16. veka, a prema njoj je u ovom delu grada kolibu imao junak-nevernik čije je ime bilo Vračar. Prema drugoj legendi, ime ove opštine potiče zapravo iz vrapčijih polja, jer je mnogo ptica bilo nastanjeno na ovom prostoru.

Foto: M. Anđela

Lazarevac

Naziv opštine je utvrđen povodom proslave petstogodišnjice Kosovskog boja, u čast cara Lazara.

Obrenovac

Opština je dobila naziv po knezu Milošu Obrenoviću, koji je posle Drugog srpskog ustanka obnovio ovo mesto, koje se prethodno zvalo Palež.

Mladenovac

Ova opština dobila je naziv po izvesnom Mladenu koji je sa svoja dva brata naselio ovaj opusteli kraj posle Kosovskog boja.

Pojedine opštine dobile su imena po latinskim, ali i slovenskim rečima:

Zemun

Dobio je naziv prema slovenskoj reči zemlin, koja u prevodu označava zemljani grad. Prvi naziv za Zemun je bio Taurunum. Najstariji pisani tragovi o današnjem imenu grada datiraju iz XII veka.

Foto: N. Skenderija

Surčin

Za ovu najmlađu gradsku opštinu kažu da je ime dobila od latinske reči koja znači sklonište. Iz novije istorije datira priča o šancu prokopanom u vreme kada je ovim krajevima prolazila granica između Turske i Austrougarske.

Sopot

Ime ove opštine je staroslovenskog porekla i znači izvor ili voda koja se obrušava. Postoji nekoliko teorija o tome iz kog jezika potiče ovo ime, a ono što je bitno jeste da u svim verzijama Sopot u prevodu znači izvor ili ima konkretne veze sa vodom. Na teritoriji Sopota zaista se nalazi veliki broj izvora.

I ostale beogradske opštine dobile su nazive na neobične načine:

Zvezdara

Po astronomskoj opservatoriji koja je podignuta 1887. godine na brdu nekadašnjeg Velikog Vračara, čitav ovaj kraj je kasnije dobio taj naziv.

Barajevo

Smatra se da je Barajevo dobilo ime usled prisustva mnogobrojnih izvora na njegovoj teritoriji. Po predanju, u davna vremena je rečeno: „Bara je ovo”. Tako je nastalo i do danas ostalo ovo neobično ime. Naselje se pominje u doba turske uprave pod imenom Baraj, a u vreme austrijske okupacije pod današnjim imenom. Opština Barajevo je pristupila zajednici beogradskih opština 1955.

Rakovica

Ime Rakovica prvi put se pominje u turskom popisu stanovništva iz 1560. godine kao selo Vlaha. Prema predanju, mesto je dobilo ime po – rakovima, stanovnicima potoka koji je proticao kroz naselje. Naziv Rakovica prvobitno se odnosio na reku.

Grocka

Naziv se pominje prvi put u 9. veku pod slovenskim nazivom Gardec. U doba uprave Turaka promenilo je naziv u Hisarlik (gradilište). 

BONUS VIDEO: