Film "Marš na Drinu" iz 1964. godine, režiran od strane Žike Mitrovića, ostavio je neizbrisiv trag u jugoslovenskoj kinematografiji.
Ovo ostvarenje, posvećeno herojima Cerske bitke, prati jednu artiljerijsku bateriju i vojnike iz različitih društvenih slojeva Srbije u turbulentnim trenucima Prvog svetskog rata.
Jugoslovenska kinoteka je, u skladu sa svojim ovlašćenjima na osnovu Zakona o kulturnim dobrima, 28. decembra 2016. godine proglasila sto srpskih igranih filmova (1911—1999) za kulturno dobro od velikog značaja. Na toj listi se nalazi i film "Marš na Drinu".
U tekstu donosimo deset zanimljivih činjenica o filmu "Marš na Drinu" - od inspiracije i snimanja do reakcija publike i planova za nastavak.
Foto: Vikipedija/Javno vlasništvo
1. Istinita priča
Osnovna ideja dolazi od priča oca i strica reditelja Žike Mitrovića. Kao predložak za film poslužila je pripovetka "Proboj" Radoja Jankovića, objavljena 1926. godine. Jankovićevo delo obogatilo je priču o herojima Cera.
Pročitajte još
2. Film u čast velike pobede
"Marš na Drinu" je snimljen povodom pedesetogodišnjice Cerske bitke, prve pobede saveznika u Velikom ratu, čime je dodatno istaknuta njena važnost za istoriju.
Foto: Vikipedija/Javno vlasništvo
3. Autentična scenografija
Scenograf Denić je za potrebe snimanja rekonstruisao srušenu crkvu, dok je Jugoslovenska narodna armija obezbedila instruktore, konjičku opremu i čak ruske topove M1917, kako bi scena bila što verodostojnija.
4. Posebna poseta
Slobodan Penezić Krcun, tadašnji političar, često je obilazio filmsku ekipu i čak je lično vozio glumce sa seta do Beograda, što svedoči o podršci tadašnjih vlasti ovom projektu.
Foto: Vikipedija/Javno vlasništvo
5. Istorijska psovka
Film je zabeležio prvu psovku u jugoslovenskoj kinematografiji, kada LJuba Tadić u završnoj sceni uzvikuje "Drino, je*em ti..."
6. Titov stav
Nakon što su neki kritičari prigovarali "srbovanju" u filmu, Tito je odbacio sumnje i pohvalio "Marš na Drinu", dajući mu punu podršku.
Foto: Profimedia
7. Nagrade u Puli
Na Pulskom filmskom festivalu film je osvojio Zlatnu arenu za najbolji film i nagradu publike, gde je 15.000 gledalaca, među kojima su pretežno bili Hrvati, glasalo u njegovu korist.
8. Prava vojnička obuka
Zbog nedostatka iskustva sa konjima, glavni glumci, među kojima su bili Aleksandar Gavrić, LJuba Tadić i Zoran Radmilović, prošli su vojničku obuku sa konjima kako bi što bolje dočarali vojnu atmosferu iz Prvog svetskog rata.
Foto: Vikipedija/Javno vlasništvo
9. Inspiracija iz čuvenih romana domaće književnosti
Scenario je dodatno inspirisan knjigom "Solunci govore" i "Srpskom trilogijom" Stevana Jakovljevića.
10. Neostvareni nastavak
Posle uspeha "Marša na Drinu," Mitrović je planirao nastavak pod nazivom "Komandant," koji bi pratio konjički puk kroz Mačvu. Iako je i britanska producentska kuća bila spremna da podrži projekat, ideja je propala. Englezi su nudili čak i tehničku podršku i sredstva, ali nije došlo do realizacije, delom i zbog činjenice da je većina glavnih junaka "poginula" u prvom filmu.
Glavne uloge u filmu igraju: Aleksandar Gavrić, LJuba Tadić, Nikola Jovanović, Vladimir Popović, Husein Čokić, Branko Pleša, Dragomir Gidra Bojanić, Zoran Radmilović i LJubiša Jovanović.
BONUS VIDEO:
