Nakon što je nuklearni reaktor eksplodirao je u černobilskoj elektrani 1986. godine – više od 100.000 ljudi je evakuisano iz grada. Ova oblast je od tada ostala sablasno napuštena, sa Černobilskom zonom isključenja (CEZ) koja je postavljena kako bi se sprečilo da ljudi uđu u područje od 1.000 kvadratnih milja gde radijacija i dalje predstavlja rizik od raka.
LJudi se možda nisu vratili, ali jesu divlje životinje poput vukova i konja koji lutaju pustošima evakuisanog grada više od 35 godina nakon katastrofe. Kara Lav, evolucioni biolog i ekotoksikolog sa Univerziteta Prinston u SAD, proučavala je kako černobilski vukovi preživljavaju uprkos decenijskom i generacijskom izlaganju radioaktivnim česticama.
Ona i tim istraživača posetili su ČEZ 2014. godine, kada su stavili radio ogrlice na vukove kako bi se moglo pratiti njihovo kretanje. Kako je rekla tom prilikom, ogrlice daju timu rezultate merenja u realnom vremenu gde su vukovi i kolikoj su radijaciji izloženi. Uzeli su i uzorke krvi da bi razumeli kako tela vukova reaguju na zračenje koje izaziva rak.
Istraživači su otkrili da su černobilski vukovi izloženi više od 11,28 millirema radijacije svakog dana tokom celog svog života - što je više od šest puta više od zakonske granice bezbednosti za čoveka. Biolog Lavova je otkrila da su vukovi promenili imuni sistem slično pacijentima koji su podvrgnuti zračenju, ali je još važnije identifikovala specifične delove genetskih informacija životinja koji su izgledali otporni na povećan rizik od raka.
Mnoga istraživanja na ljudima su otkrila mutacije koje povećavaju rizik od raka - uz prisustvo varijante BRCA gena, što povećava verovatnoću da žena razvije rak dojke ili jajnika, na primer. Međutim, rad Lavove je nastojao da identifikuje zaštitne mutacije koje povećavaju šanse za preživljavanje raka.
Nažalost, pandemija i ruska invazija na Ukrajinu sprečili su Lavovu i njene saradnike da se vrate u CEZ poslednjih godina.
"Naš prioritet je da ljudi i saradnici tamo budu što bezbedniji.", objasnila je.
Lavova je predstavila svoja otkrića na godišnjem sastanku Društva za integrativnu i komparativnu biologiju u Sijetlu, u Vašingtonu, prošlog meseca.
(Blic)
BONUS VIDEO:
