Razvoj glavnog grad Srbije začeli su Kelti 300 godine p.n.e, da bi oko 200 godina kasnije postao deo rimske imperije i nosio naziv Singidunum.
Prvi pisani pomen imena Beograd zabeležen je 878. godine.
Osnivanje grada
Naseljavanje ljudi na teritoriji Beograda i razviće grada pokrenuli su Kelti.
Ova teritorija skrenula je pažnju na sebe zbog pogodnog strateškog mesta – nalazila se pored glavnih trgovačkih puteva i dve velike reke, Dunava i Save. Upravo zbog toga su Kelti doneli odluku da se tu stacioniraju i olakšaju upravljanje pomorskih i kopnenih puteva.
Arheološka nalazišta utvrdila su naseobinu ovog indoevropskog naroda u Beogradu u periodu između 4. veka p.n.e. i 1. veka p.n.e, mada nije ponzata precizna lokacija tih naselja. Keltska kultura ostavila je iza sebe bronzane i gvozdene predmete, oružje, keramiku, nakit i druge metale.
Vladavina Kelta prekinuta je širenjem Rimskog carstva.
Foto: V. Danilov
Uticaj Rimskog carstva
Nakon što su Rimljani preuzeli grad od Kelta, Beograd je postao rimska kolonija pod nazivom Singidunum.
Grad se nalazio nedaleko od granica rimskog carstva, između rimskih provincija Panonije i Moesije, te je zbog toga, pored trgovinskih, imao i vojnih zaduženja u vidu odbijanja napada barbarskih plemena.
Posle podizanja utvrđenja, mesto je poprimilo rimske karakteristike, pa je bio bogatiji za terme (javna kupatila), javne zgrade i trgove, građene u rimskom stilu.
Arheološka nalazišta:
Vojni centar
Najpoznatija prestonička tvrđava Kalemegdan bila je značajna i u antičko doba, koristeći Rimljanima kao vojni centar. Prvobitno je bio rimski vojni logor, da bi kasnije prerastao u gardsku tvrđavu. Na ovom mestu pronađene su rimske fortifikacije.
Rimske terme
Javna kupatila, odnosno terme, bile su uobičajene za rimske gradove. NJihovi ostaci pronađeni su na Studentskom trgu, Akademskom parku i platou Filozofskog fakulteta.
Rimski grad
Arheološka nalazišta rimskih ulica, zgrada i drugih objekata pronašeni su ispod današnjeg Kalemegdana.
Foto: V. Danilov
Kako je Rimsko carstvo uticalo na razvoj Beograda?
Urbanističko unapređenje Beograda podpomognuto je od strane rimske vlasti i izgradnje tipičnih trgova i ulice. Kao što nalaže rimska tradicija, srpska prestonica je bila igrađena sa forumom (glavnim trgom), kao i ulicama sa pravim uglovima.
Javna kupatila imale su i socijalnu funkciju. Pored opuštanja i rehabilitacije stanovnika, građani su vršili i društvene aktivnosti, družeći se sa drugim meštanima.
Kvalitet života u Beogradu povećalo je i postojanje vodovodnog sistema.
Foto: V. Danilov
Sa strane religijskog nasleđa, Singidunum je sadržao hramove posvećeni rimskim bogovima, da bi posle određenog perioda bio mesto u kom se razvijala i ranohrišćanska zajednica, uzevši u obzir da se hrišćanstvo tokom 3. i 4. veka širilo Rimskim carstvom.
Uticaji u oblasti umetnosti i kulture nisu zaobišli ni Singidunum, pa su raznorazni mozaici, skulputure i freske ovekovečeni na zidinama grada. Ta arheološka nalazišta mogu se pogledati u beogradskim muzejima.
